Fekalije u svakoj kapljici

Alarmantni podaci o rijekama sarajevske regije – U Sarajevskoj regionalnoj razvojnoj agenciji prikupljaju dokumentaciju o stanju svih sarajevskih rijecnih tokova, a uskoro ce se sastati radna grupa za pravljenje projektnog zadatka, neophodnog da bi se sacinila studija o dramaticnom stanju u ovoj oblasti – Kako je precistac neispravan, fekalije isticu u ilidžansko naselje Osjek u neposrednoj blizini kuca, a od prošle je godine spojen s rijekom Bosnom – Opština Istocna Ilidža nema izgradjenu kanalizacionu mrežu, ali ima otvorene septicke jame, farme svinja i peradi, koje se svakodnevno ispuštaju u vodotok Tilave.

Njemacki kontingent EUFOR-a kontrolisao je vodu u Zujevini i došao do alarmantnih rezultata u vezi sa, prije svega, zdravljem stanovništva koje živi uz rijeku, saznali smo jucer od senior program menadžera Sarajevske regionalne razvojne agencije Siniše Obradovica. Tim istraživanjem spomenuta rijeka je prepoznata kao jedna od najzagadjenijih. Prije svega fekalijama.
U Zujevini je, prenosi nam Obradovic, ustanovljeno prisustvo velikog procenta ešerihija koli, kolofromnih bakterija, fekalnih streptokoka, a što vodi direktno do teških klinickih slika.

Na sve strane fekalije
Obradovic napominje da je o tom istraživanju javnosti dostupna kompletna dokumentacija, dodajuci da se EUFOR posebno zanimao za zagadjenost rijeke motornim uljima. Nije teško pretpostaviti na kakve je rezultate naišao.
Ali, nije samo Zujevina bila razlog što su u SERDA, još prije cetiri godine, pocele, a prošle godine, na Dan voda, i zvanicno promovirane pripreme za projekat kojem je krajnji cilj ekološki cista i uredjena sarajevska regija i koji ce koštati najmanje 100 miliona KM. Iza njega stoje 32 opcine (19 iz Federacije BiH i 13 iz Republike Srpske), Kanton Sarajevo, gradovi Sarajevo i Istocno Sarajevo.
U SERDA prikupljaju dokumentaciju o stanju svih sarajevskih rijecnih tokova, a uskoro ce se sastati radna grupa za pravljenje projektnog zadatka, neophodnog da bi se sacinila studija o dramaticnom stanju u ovoj oblasti.
Primjer je hadžicki kolektor koji je prije rata bio spojen s gradskim precistacem u Butilama, za kojeg se u dokumentaciji SERDA tvrdi da je oduvijek bio promašena investicija („zbog kontrapadova, nikad tehnicki nije bio primljen”).
Kako je precistac neispravan, fekalije trenutno isticu u ilidžansko naselje Osjek, u neposrednoj blizini kuca, a od prošle je godine spojen s rijekom Bosnom. U kišnom periodu fekalije plave kuce u Bratunackoj ulici. Iako je opcina Ilidža u proteklim godinama izgradila 20 kilometara kanalizacione mreže, postavlja se pitanje zašto hadžicka opcina nije izgradila svoj precistac na rijeci Zujevini?, pitaju se saradnici SEDRA dodajuci da nije prirodno da ta opcina, koja nije u sistemu vodosnabdijevanja prostora Ilidže, svoje fekalije plasira Ilidži?!
A Ilidža, podsjetimo, pored živih ljudi na koje sve to smrtonosno utjece, ima i neprocjenjivo i do sada nikad dovoljno iskorišteno prirodno bogatstvo termomineralnih voda, ali i vode za pice.
Slicnih je primjera mnogo. Rakovicki i potok Trnave su otvoreni kolektori kanalizacije sa prostora Rakovice, Blažuja i Vlakova, naselja bez izgradjene kanalizacione mreže. Ali ako se uzme u obzir to da su ranija vikend-naselja postala mjesto stanovanja mnogih Sarajlija, nerijetko se dešava da fekalije, kanalima pored ceste, usjecima, ulaze u navedene potoke.
Smrad, leševi…
Saznajemo i podatke o vodotoku Tilave, Kasindolskom potoku… Opština Istocna Ilidža nema izgradjenu kanalizacionu mrežu (Gornji Kotorac, Kula), ali ima otvorene septicke jame, farme svinja i peradi, koje se svakodnevno ispuštaju u vodotok Tilave, što širi nesnošljiv smrad, a leševi svinja, koji plutaju rjecicom, stalna su briga kafilerijske službe Javnog komunalnog preduzeca Rad. Treba li podsjecati na to da baštovani upravo takvom vodom zalijevaju svoje bašte?
Razlozi da se što hitnije krene u realizaciju projekta “Za cistu Miljacku” jesu i vec samo spomenuti podaci, ali šta tek reci za one koji se odnose na rijeku Bosnu? U koju se ulijevaju fekalije iz kanalizacionih mreža kompletnog naselja Vreoca, s industrijskom zonom kod OBI-ja, kao i naselje Plandište kod crkve u Blažuju, ali i fekalije iz stotina kanalizacionih prikljucaka individualnih stambenih objekata. Širi obuhvat Vrela Bosne, naselje Jasike, nema uopce kanalizacionu mrežu, a nizvodno od tog izvorišta, oko 500 metara, kuce starosjedilaca posjeduju samo septicke jame.
Tacno je, neko ce reci, postoji filtersko postrojenje Bosna 1, a uskoro ce biti u funkciji i Bosna 2, što je vrlo bitno za vodosnabdijevanje Rakovice. No, u sušnom periodu rijeka u blizini u potpunosti presuši… odgovaraju u SERDA, u kojoj tvrde kako bi projekat mogao biti realiziran za pet godina.
Do tada – ko preživi.
Edina Kamenica – Oslobodjenje